Cách vẽ người trong không gian xa gần

Trong quá trình vẽ tranh phong cảnh  hoặc  sáng tác có nhiều bạn thắc mắc làm thế nào để diễn tả hết được không gian xa gần. Tại sao các vật thể (cây cối, nhà cửa, cong người..vv) lại có sự khác nhau về mặt tỉ lệ như vậy ? Để trả lời câu hỏi trên ta nên bắt đầu từ:

1. Khái niệm về luật xa gần trong không gian:

Luật xa gần (A.perspective; P.perspective)
Tập hợp những phương pháp biểu hiện không gian ba chiều trên mặt phẳng hai chiều bằng các yếu tố tạo hình như đường nét, tỉ lệ, sắc độ... nhằm giải thích và trình bày diễn biến sự vật, hình thể đang tồn tại trong không gian từ gần đến xa theo quy luật của mắt nhìn. Luật xa gần còn được dùng với nhiều tên gọi khác như: luật viễn cận, luật phối cảnh, phép thấu thị. Trong quá trình sáng tạo, người ta đã tạo ra nhiều cách diễn tả xa gần, nhiều phương pháp linh hoạt sinh động như xa gần đường nét (per-spective linéeire) dùng đậm nhạt và màu sắc để diễn tả xa gần.Không dùng các phương pháp khoa học mà dùng cách ước lệ gây cảm giác xa gần, thuận mắt mà vẫn có cái đẹp thẩm mĩ.


2. Các bước tiến hành;
- Điểm tụ: Trong luật xa gần, điểm tụ nằm ở đường tầm mắt, là điểm đồng quy của những đường thẳng cùng hướng trong phối cảnh. Người ta dùng điểm tụ để xác định hướng của các đường thẳng song song khi đi vào chiều sâu của tranh. Trên bản vẽ phối cảnh có nhiều điểm tụ: điểm tụ chính và các điểm tụ ngẫu nhiên. Tất cả các điểm tụ chính đều nằm trên đường tầm mắt.
- Có 2 đường trục chính ngang - dọc ( đứng ) chứa các điểm tụ

VD1: Trục đứng - trục ngang

VD2: Điểm tụ chính nằm trên đường tầm mắt và phối cảnh hơi nghiêng về bên trái ( 1 điểm tụ )

VD3 : 2  Điểm tụ  nằm trên đường tầm mắt và phối cảnh ngôi nhà nhìn thấy từ 2 phía

 Đường chân trời (A.horizon line; P.ligne d'horizon)

Đường hình học dùng cho phối cảnh đường nét. Khi dùng trong phối cảnh thì đường chân trời cũng là đường tầm mắt. Trên tranh vẽ, đường chân trời là đường nằm ở vị trí mà dường như trời đất, biển trùng nhau. Đường chân trời là một yếu tố quan trọng, nó chứa đựng các điểm tụ của mặt phẳng, góp phần chủ yếu để định chiều sâu của không gian trên mặt phẳng hai chiều. Đối với người vẽ tranh, đường chân trời (hay đường tầm mắt) luôn luôn ở ngang tầm mắt của người vẽ, nó

3. Con người trong không gian xa gần:

- Trước khi vẽ đói tượng chính mà ta muốn vẽ, ta phải xác định không gian xung quanh đối tượng đó . Hình bên dưới minh họa lại quá trình đặt đối tượng trong không gian.

Bước 1: Kẻ đường chân trời. Xác định điểm tụ. Xác định chính xác khoảng không gian mà bạn muốn đặt nhân vật vào.

Bước 2: Phác thỏa hình dáng chung của nhân vật trong không gian đã xác định. Sau đó hoàn thành các chi tiết cho nhân vật.

- Trong trường hợp bối cảnh có nhiều nhân vật thì ta làm tương tự các bước 1 và 2 ở trên. Tuy nhiên ở bước 2 phải chính sửa kích thước nhân vật ( trục đứng )  theo tỉ lệ ứng với đường kẻ nối với điểm tụ.

 VD: 

VD minh họa cụ thể

Kết luận: Quá trình vẽ tranh phong cảnh là cự kì khó bới nó đòi hỏi kiến thức về không gian xa gần hay luật xa gần.  Vẽ phối cảnh bao gồm cả yếu tố xa gần lẫn quy luật về màu sắc ( gần đậm , xa mờ )  sẽ cho ta một bức tranh hoàn thiện và có độ chính xác cao. Hơn nữa khi ta đã hiểu quy luật thì có thể sáng tạo thêm rất nhiều các tác phẩm khác nhau. Mỗi một sự vật khi ta hiểu bản chất thì mọi khó khăn trong bố cục cũng như màu sắc sẽ trở nên đơn giản hơn.